İBN RÜŞD’ÜN TENZÎHÎ DİL ANLAYIŞI

Kutsal kitaplarda Tanrı’nın varlığı, sıfatları, mebde-mead gibi birtakım metafizik konular hakkında çeşitli bilgiler verilmiştir. kendisi ve âlem verilen bu insanı muhatap almasından dolayı insanın zihin hayal dünyasına hitap edecek şekilde belli başlı kavramlarla sınırlı bir yapı arz eder. İslam felsefesinde din kavramların metafiziksel olay durumlarıyla, fiziksel durumlara dâhil olan formlarının sınırlılıklarını ihtiva eden anlamlarda ifade edilmesi, onun muhatapları tarafından nasıl anlaşılması gerektiği problemine sebep olmuştur. Bu tartışmalar genel anlamda mecazî, teşbihî, tenzîhî, temsilî dil temel başlıklar altında incelenmiştir. başlıklardan tenzîhî dil, teolojisinde itibariyle selbî sıfatlar çerçevesinde ele alınmıştır. Biz de çalışmamızda Tanrı ancak olumsuzlama ifadeleriyle konuşulabileceğini iddia anlayışını İbn Rüşd’ün çalışmalarında aldığını inceleyeceğiz. Rüşd, ile ilgili sıfatların klasik zâtî, selbî, teşbihî bağlamda alınmasından hareketle sıfatlara özel önem atfetmektedir. Tanrı’dan eksikliklerin izale edilmesi tenzih dilini savunmaktadır. kelâmcıların ilâhî sıfatlarla düşüncelerinin zor Tanrı’ya dair yanlış anlamlara gelebilecek düşünceler olması dolayısıyla eleştirir. Düşünürümüzün yaklaşımlara yönelttiği eleştirilerin başında onların tasavvurları ya Muʻtezile’de olduğu ta’tile da Eşʻarîler’de teşbihe düşülmesi gelmektedir. insanları teşbih düşüncesinin olabileceği problemlerden koruma amaçlamıştır. O, sıfatlarıyla olarak O’nun her türlü eksiklikten uzak benimser. Böylece düşünürümüz insana ait kavram terimleri aradan çıkartarak yaklaşım sergilemiştir.